امنیت ملی از منظر جغرافیای سیاسی

امنیت ملی، توانایی دولت ها برای حفظ هویت مستقل و تمامیت کاربردی (جمعیت، سرزمین و دارایی) آنهاست. جغرافیای سیاسی نیز یکی از شاخه های جغرافیای انسانی است که در عرصه امنیت پژوهی، بیشتر بر وجه مصداقی آن تأکید شده است. موضوع محوری این رشته، عموماً پدیده دولت یا ناحیه سازمان یافته سیاسی است و به بررسی کالبد، عناصر، ویژگی ها و رفتار دولت می پردازد. بنابراین، جنبه های مختلف دولت نظیر علت پیدایش، موقعیت، کانون سیاسی، ویژگی های سرزمینی ، ملت، نظام سیاسی ، ساختار سیاسی، فضا ، الگوی فضایی توزیع قدرت، روابط میان دولت با دولت های دیگر ، قدرت ملی ، الگوی مدیریت سرزمین و روابط سطوح مختلف دولت با شهروندان در اداره امور کشور، در کانون توجه مطالعات جغرافیای سیاسی قرار می گیرد. ادبیات امنیت در جغرافیای سیاسی مورد توجه جغرافیدانان سیاسی و ژئوپولیتیسین ها بوده است. ویژگی عمده پژوهش های انجام شده در این حوزه، نگرش واقع گرایانه و دولت محوری آن است. درحالیکه در پی فروپاشی شوروی, ظهور کنشگران نوینی چون سازمان های غیردولتی (فعال در عرصه های زیست محیطی، و حقوق بشر و ...) و شرکت های چندملیتی و همچنین اهمیت یافتن مباحث مربوط به اقلیت ها و اقوام ، دولت به عنوان یگانه کنشگر فعال در گستره مناسبات ملی و بین المللی به چالش گرفته شده است.